Pozzuoli mozaika historii, kultury i smaku
Pozzuoli mozaika historii, kultury i smaku
W sercu tajemniczej krainy Campi Flegrei, gdzie starożytne mity splatają się z wulkaniczną rzeczywistością, kryje się miasto, które opowiada historię dwóch tysięcy lat w każdym kamieniu.
Najważniejsze atrakcje
Rione Terra
Najstarsza dzielnica z katedrą Św. Prokola
Anfiteatr Flavio
Trzeci co do wielkości w Imperium Rzymskim
Macellum
Tajemniczy rynek z kolumnami świadczącymi o bradyseizmie
Campi Flegrei
Kraina wulkanów i jeziora Awerne
Czas zwiedzania: 1-2 dni
Pozzuoli, miasto w sercu tajemniczej krainy Campi Flegrei, to fascynująca mozaika historii, mitów i wulkanicznej aktywności. Zaledwie kilka kroków od zatłoczonego Neapolu, oferuje autentyczny urok Włoch, z dala od tłumów. To miejsce, gdzie można spacerować po starożytnych ulicach Rione Terra, stanąć na arenie wielkiego amfiteatru, gdzie według legendy walczyli święci, i odkryć tajemnice rzymskiego targu, który przez lata uważano za świątynię.
Przygotujcie się na podróż w czasie, która zabierze Was od podziemnych miast po wspaniałe areny gladiatorów, a wszystko to w jednym, niewielkim, ale niezwykłym miejscu.
Rione Terra – serce archeologiczne Campi Flegrei
W samym centrum Pozzuoli, na wzgórzu dominującym nad zatoką, znajduje się Rione Terra – najstarsza i najbardziej tajemnicza dzielnica miasta, gdzie warstwy historii nakładają się na siebie, tworząc unikalny palimpsest czasu.
Spacer po historycznym sercu miasta
Rione Terra jako starożytna akropolia
Rione Terra to miejsce, gdzie historia Pozzuoli zaczęła się ponad dwa tysiące lat temu. To właśnie na tym wulkanicznym wzgórzu, wznoszącym się na wysokość 33 metrów nad poziomem morza, Grecy założyli pierwszą osadę zwaną Dikaiarchia, co oznacza "sprawiedliwe rządy" [333]. Osada ta, założona w 528 roku p.n.e. przez uchodźców z wyspy Samos, stanowiła początkowy zrąb miasta [61].
W 194 roku p.n.e. Rzymianie przejęli kontrolę nad tym strategicznym punktem i przemianowali je na Puteoli, co odnosiło się do licznych źródeł siarkowych występujących w okolicy [333]. Rzymianie wybudowali na tym wzgórzu swoją acropolię, czyli cytadelę, która pełniła funkcję obronną i administracyjną.
Historia ewakuacji
W wyniku trzęsień ziemi i bradyseizmu, dzielnica została całkowicie ewakuowana 2 marca 1970 roku. Mieszkańcy musieli opuścić swoje domy, a Rione Terra, przez ponad 40 lat, stał się miastem widmo [327].
Fakty i liczby
- Wysokość wzgórza: 33 m n.p.m.
- Rok założenia: 528 p.n.e.
- Data ewakuacji: 2.03.1970
- Czas renowacji: 40+ lat
Świątynia w świątyni
Katedra jest dosłownie świątynią w świątyni. W jej murach zachowały się elementy rzymskiego świątyni Augusta z I wieku n.e.
Katedra Św. Prokola – świątynia w świątyni
Odkrycie rzymskiego świątyni Augusta
Katedra Św. Prokola, górująca nad Rione Terra, skrywa w sobie niezwykłą tajemnicę. Jej historia sięga czasów rzymskich, kiedy to w I wieku n.e., na polecenie cesarza Augusta, wzniesiono tu wspaniały marmurowy tempel, który zawierał wcześniejszy, republikański Capitolium poświęcony triadzie kapitońskiej: Jowiszowi, Junonie i Minerwie [169] [330].
Przypadkowe odkrycie
Prawdziwe odkrycie nastąpiło w sposób zupełnie przypadkowy – podczas pożaru, który strawił część katedry w 1964 roku, spalone zostały tynki i warstwy barokowej dekoracji, odsłaniając ukryte przez stulecia mury oryginalnego, rzymskiego świątyni [330].
Legenda o św. Prokolu
Św. Prokolus jest patronem Pozzuoli, a jego historia to jedna z najważniejszych legend związanych z miastem. Według tradycji, św. Prokolus został stracony wraz ze swoimi towarzyszami w IV wieku [396]. Siedem głów orła na herbie miasta Pozzuoli ma przedstawiać siedmiu męczenników, w tym samego św. Prokola.
Mitologia i folklor Rione Terra
Festiwal bajek i opowieści
Od 2011 roku, w grudniu, odbywa się tu Festiwal Bajek i Opowieści, znany jako "Un Rione Incantato" (Zaczarowana Dzielnica) [475] [476].
To wydarzenie przekształca wąskie, brukowane uliczki w sceny teatralne, gdzie aktorzy, kukiełkarze i muzycy opowiadają historie z różnych zakątków świata.
Maria Puteolana
W folklorze Pozzuoli pojawia się postać Marii Puteolany, półlegendarną kobietę, o której wspomina sam Francesco Petrarca [468].
"Bardzo sławną wojowniczkę Marią, później zwaną Marią Puteolaną"
Anfiteatr Flavio – areny i legendy
W cieniu słynnego Koloseum kryje się jeden z najlepiej zachowanych amfiteatrów starożytnego świata, gdzie historia splata się z legendami o świętych męczennikach i cudach wiary.
W cieniu Koloseum
Anfiteatr Flavio w Pozzuoli, choć mniej znany od rzymskiego Koloseum, to jeden z największych i najlepiej zachowanych amfiteatrów starożytnego świata. Zbudowany w I wieku n.e. za panowania cesarza Wespazjana, a ukończony za czasów Tytusa, był trzecim co do wielkości amfiteatrem w Imperium Rzymskim [460] [382].
Dane techniczne
- Wymiary areny: 147 × 117 m
- Pojemność: 40 000 widzów
- Okres budowy: I wiek n.e.
Jednym z najbardziej fascynujących elementów są jego podziemia (hypogeum), które są jednymi z najlepiej zachowanych wśród wszystkich rzymskich amfiteatrów. To tu znajdowały się komory dla gladiatorów i zwierząt, a także skomplikowany system wind i kanałów [460].
Legendy krwi i wiary
Męczeństwo św. Prokola i św. Gennaro
Anfiteatr Flavio to miejsce, gdzie według tradycji, miało miejsce męczeństwo św. Prokola, patrona miasta, oraz św. Gennaro, patrona Neapolu [479]. W III wieku n.e., w czasie prześladowań chrześcijan za panowania cesarza Dioklecjana, obaj święci zostali aresztowani i skazani na śmierć przez rozszarpanie przez dzikie zwierzęta.
Cud dzikich zwierząt
Najbardziej niezwykłym elementem legendy jest cud, który miał się wydarzyć na arenie. Gdy skazańców wprowadzono na arenę, a klatki z dzikimi zwierzętami zostały otwarte, bestie, zamiast rzucić się na nich, uklękły przed nimi, jakby uznając ich świętość [479].
Pozzuoli w oczach starożytnych
Puteoli – ważny port i ośrodek handlowy
W czasach starożytnych Pozzuoli, znane jako Puteoli, było jednym z najważniejszych portów w całym Imperium Rzymskim, drugim co do znaczenia po Ostii [283] [298]. Jego strategiczne położenie w Zatoce Neapolitańskiej czyniło z niego główną bramę do Rzymu.
Towary przepływające przez port
- • Zboże i oliwa z Egiptu
- • Luksusowe jedwabie i przyprawy
- • Wina i wyroby ceramiczne
- • Produkty rzemieślnicze i perfumy
Przystanek św. Pawła
W Dziejach Apostolskich (28, 13-14) znajdujemy wzmiankę o św. Pawle, który w drodze do Rzymu zatrzymał się właśnie w Puteoli [325]. Apostoł spędził tam siedem dni, spotykając się z lokalną wspólnotą chrześcijańską [57].
"Po trzech dniach dotarliśmy do Puteoli, gdzie spotkaliśmy braci, którzy zaprosili nas, abyśmy z nimi zostały tygodniu siedem."
Macellum i kulinarne tradycje miasta
W samym sercu Pozzuoli, tuż przy porcie, znajduje się jeden z najbardziej tajemniczych zabytków miasta – ruiny budowli, która przez wieki wprowadzała w błąd badaczy i nadal fascynuje swoją nietypową historią.
Tajemnica Świątyni Serapisa
Macellum jako rynek, a nie świątynia
Budowla znana powszechnie jako "Świątynia Serapisa" w rzeczywistości nigdy nie była świątynią. Była to hala targowa, czyli macellum, czyli centralny rynek miasta Puteoli, wzniesiony w II wieku n.e. [295].
Błędna identyfikacja
Nazwa "Świątynia Serapisa" to wynik błędnej interpretacji, która narodziła się w XVIII wieku, kiedy to podczas wykopalisk odkryto w tym miejscu posąg egipskiego bóstwa Serapisa [295].
Bradyseizm zapisany na kolumnach
Najbardziej niezwykłą cechą Macellum jest to, że jego ruiny stanowią doskonałą ilustrację zjawiska geologicznego zwanego bradyseizmem [294] [298]. Na kolumnach doskonale widać ślady tego "tańca ziemi".
Ślady morza na kolumnach
Na wysokości około 7 metrów od poziomu dzisiejszego podłoża, widoczne są otwory po muszlach i innych skorupiakach morskich, co oznacza, że kolumny te przez jakiś czas były zanurzone w morzu.
Smaki starożytnego Puteoli
Rynek jako centrum życia i handlu
Macellum, jako centralny rynek starożytnego Puteoli, był nie tylko miejscem handlu, ale także sercem społecznego i kulturalnego życia miasta. W jego wnętrzu, wśród kolumnad i sklepów (tabernae), toczyło się codzienne życie mieszkańców i kupców [234] [249].
Lokalne produkty
- • Świeże ryby i owoce morza
- • Mięso i wędliny
- • Warzywa i owoce
- • Wina lokalne i importowane
Egzotyczne towary
- • Przyprawy z Azji
- • Jedwabie z Chin
- • Klejnoty i perły
- • Perfumy i olejki
Kulinarna mozaika
Atmosfera Macellum musiała być tętniąca życiem, pełna gwaru targowiskowego, zapachów egzotycznych przypraw i świeżych produktów. To tutaj mieszali się ludzie różnych narodowości i wyznań, tworząc kosmopolityczny charakter Puteoli.
Tholos – serce rynku
Centralna część rynku, z okrągłym budynkiem tholos i fontanną, była prawdopodobnie miejscem, gdzie sprzedawano najbardziej ekskluzywne towary [231].
Spacer śladami mitów i wulkanów
Region Campi Flegrei to kraina, gdzie geologia i mitologia tworzą niezwykłą symbiozę, a każdy krater i jezioro ma swoją własną, fascynującą historię.
Solfatara – dymiący krater
Miejsce męczeństwa siedmiu świętych
Solfatara, aktywny wulkaniczny krater położony w pobliżu Pozzuoli, to miejsce o ogromnym znaczeniu religijnym. To właśnie tutaj, według niezachwianej tradycji, miało miejsce ostateczne męczeństwo siedmiu świętych, w tym patrona Pozzuoli, św. Prokola, oraz patrona Neapolu, św. Gennaro [302] [312].
Dziś, na miejscu rzekomej kaźni, znajduje się Santuario di San Gennaro alla Solfatara, a w pobliżu, w miejscu, gdzie według legendy spoczywały głowy męczenników, wzniesiono kościół. W jednym z nich przechowywana jest skała, na której rzekomo dokonano egzekucji.
Aktywny krater
Solfatara to jeden z niewielu aktywnych wulkanicznych kratetrów, gdzie można bezpośrednio obserwować wydobywającą się parę wodną i siarkowe opary.
Skała egzekucji
Choć badania naukowe obaliły mit o śladach krwi na kamieniu, twierdząc, że są to ślady farby, wierni nadal przychodzą tu, by oddać cześć świętym [312].
Praktyczne informacje dla podróżnika
Aby w pełni cieszyć się wizytą w Pozzuoli, warto zaplanować ją z odpowiednim wyprzedzeniem i wziąć pod uwagę kilka praktycznych wskazówek.
Jak dotrzeć i poruszać się po mieście
Pozzuoli jest bardzo dobrze skomunikowane z Neapolem. Najłatwiej dostać się tu pociągiem Circumflegrea lub Cumana z dworca Montesanto w Neapolu. Podróż trwa około 40-50 minut.
Wskazówka: W samym mieście najlepiej poruszać się pieszo, ponieważ większość zabytków znajduje się w centrum, w niewielkiej odległości od siebie.
Najlepszy czas na wizytę
Najlepszym czasem na wizytę w Pozzuoli jest wiosna (kwiecień-czerwiec) i jesień (wrzesień-październik), kiedy pogoda jest łagodna, a tłumy turystów są mniejsze.
Wiosna/Jesień
Optymalny czas
Lato
Wysokie temperatury
Wskazówki dotyczące zwiedzania
1
Zaplanuj cały dzień na zwiedzanie Pozzuoli, aby móc spokojnie zobaczyć wszystkie główne atrakcje.
2
Zakup bilet łączony, jeśli jest dostępny, aby zaoszczędzić na wstępach do Anfiteatru Flavio i innych płatnych zabytków.
3
Zabierz wygodne buty, ponieważ czeka Cię dużo chodzenia po kamiennych nawierzchniach.
4
Zarezerwuj przewodnika do zwiedzania Rione Terra, ponieważ wstęp na wykopaliska jest możliwy tylko z przewodnikiem.
5
Nie zapomnij o kapeluszu i kremie z filtrem, szczególnie jeśli odwiedzasz miasto latem.
Gdzie zjeść i odpocząć
Po intensywnym dniu zwiedzania warto odpocząć w jednej z lokalnych knajpek. W centrum Pozzuoli, wzdłuż wybrzeża, znajduje się wiele restauracji i barów serwujących świeże owoce morza i tradycyjne potrawy neapolitańskie.
Polecane potrawy
- • Spaghetti alle vongole – makaron z małżami
- • Frittura di paranza – mieszanka smażonych ryb
- • Sfogliatelle – klasyczne włoskie wypieki
- • Babà – neapolitański deser
Wskazówka: Szukaj miejsc, gdzie jadają mieszkańcy – to zwykle najlepsza rekomendacja.
Opublikuj komentarz